Hafta boyunca İran-İsrail arasındaki gerilime ilişkin gelişmeler piyasaların odağında yer aldı. Ayrıca yurt içinde işsizlik oranı ve cari denge verileri takip edilirken küresel piyasalarda İngiltere ve Euro Bölgesi’nde enflasyonu ile ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell ve Fed yetkililerinden gelen açıklamaları ön plana çıktı. İngiltere'de enflasyon Mart ayında aylık %0,6 olurken Şubat ayında %3,4 olan yıllık enflasyon, Mart ayında %3,2 olarak gerçekleşti. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, Mart ayında aylık %0,8 artarken, Şubat ayında %2,6 yıllık enflasyon, Mart ayında %2,4’e geriledi. Fed Başkanı Powell, son verilerin, enflasyon hedefine dönüş konusunda daha fazla ilerlemenin kaydedilmediğini gösterdiğini belirterek, politika faizinin daha uzun süre yüksek kalabileceğine işaret etti. Powell, bununla birlikte para politikasının karşılaştıkları risklerle baş edebilmek adına iyi bir konumda olduğunu dile getirdi. Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, para politikasının iyi bir yerde olduğunu söyleyerek, merkez bankasının faiz oranlarını düşürmek için acele etmemesi gerektiğini söyledi. Mester, enflasyonun hâlâ daha da düşeceğini beklediğini ancak Fed'in %2 hedefine doğru geri döndüğüne dair güven kazanmak için daha fazla veri görmek istediğini ifade etti. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Fed'in faiz oranlarını düşürmeden önce enflasyonun düştüğüne dair daha fazla güven kazanması gerektiğini ve muhtemelen böyle bir hamleyi 2024 sonrasına erteleyebileceğini belirtti. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic enflasyonun hala çok yüksek olduğunu söyleyerek işlerin yavaş ilerlemesi nedeniyle yıl sonuna dek faiz indirecek konumda olmayacaklarını düşündüğünü dile getirdi. New York Fed Başkanı John Williams, ekonominin gücü göz önüne alındığında kesinlikle faiz oranlarını düşürme konusunda acil bir ihtiyaç görmediğini ifade etti. Geçtiğimiz hafta sonu İran'ın İsrail'e yönelik düzenlediği saldırıların ardından İsrail'in misilleme yapabileceğine dair endişelerin Orta Doğu’daki jeopolitik riskleri artırması piyasalardaki risk iştahını olumsuz etkilerken bu sabah İsrail’in, İran’a misilleme saldırısı gerçekleştirdiği haberi tedirginliği artırdı. Küresel piyasalarda hafta genelinde karışık bir seyir izlendi. Petrol fiyatları, Orta Doğu’daki jeopolitik risklerin petrol arzını olumsuz etkileyebileceği düşüncesiyle yükselişe geçerken Brent tipi petrolün varili hafta içinde 90 doların üzerine çıktı. Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı Şubat ayında bir önceki aya göre 109 bin kişi azalarak 3 milyon 78 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,3 puan azalarak %8,7 seviyesine geriledi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı 0,8 puan azalarak %15,6 oldu. Cari açık Şubat’ta 3,27 milyar dolar oldu. Böylelikle cari dengede 5,7 milyar dolarlık açık görülen Temmuz 2023'ten bu yana en yüksek açık rakamına ulaşıldı. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 4,8 milyar dolar olurken hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 2,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Jeopolitik riskleri artırmasıyla haftaya düşüşle başlayan ve hafta genelinde satıcılı bir seyir izleyerek 9.420,9 seviyesine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, %1,23 kayıpla 9.693 puandan haftayı tamamladı. 32,40’lı seviyelerden haftaya başlayan Dolar/TL, bu sabah İsrail’in, İran’a misilleme saldırısı gerçekleştirdiği haberlerinin etkisiyle 33,0938 yükselerek rekor kırarken Euro/TL 35,40 sınırını test etti. Orta Doğu’daki jeopolitik risklerin güvenli varlıklara olan talebi artırmasıyla altının onsu 2.400 doların üzerine çıkarken altının gram fiyatı 2.552,25 lirayla rekor tazeledi. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar 5-12 Nisan haftasında, reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 160,0 milyon dolar hisse senedi alımı, 38,2 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) alımı ve 3,0 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 690 milyon dolar artarak 111.723 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 269 milyon dolar artarak 69.712 milyon dolara yükseldi. Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 504 milyon dolar azalarak 71.331 milyon dolar (2.270 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının üstünde kalmaya devam etti.
Uzun vadede ne bekliyoruz
Mart ayında %3,16 artan TÜFE’nin Nisan 2024 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Nisan ayında %3,25, Mayıs ayında %3,00, 2024 yılı sonunda %44,16 ve 12 ay sonrasında %35,17 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2024 sonunda 40,01 ve 12 ay sonrasında ise 42,47 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2024 sonunda 32,1 milyar dolar, 2025 yılında ise 30,7 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2024 ve 2025’te sırasıyla %3,3 ve %3,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %50,00, 3 ay sonrasında %50,00 ve 12 ay sonrasında ise %38,18 olması beklenmektedir.
Kaynak BMD Araştırma
Hibya Haber Ajansı